Rozwiązania ograniczające występowanie stref martwych w instalacjach
| Produkt | InstalSystem 4 |
| Typ artykułu | ARTYKUŁ PRASOWY |
| Treść aktualna dla wersji | IS 4.13 |
Zakres artykułu
W artykule przedstawiono możliwości projektowania nowych rozwiązań w zakresie instalacji sanitarnych przy pomocy aplikacji Instal-san, które są zgodne z nowymi regulacjami prawnymi i aktualnymi trendami. W zakresie omawianych rozwiązań mających na celu ograniczenie występowania miejsc stagnacji wody w instalacjach, znalazły się przede wszystkim instalacje realizowane w układzie pierścieniowym.
Wykaz publikacji w czasopismach
- Polski Instalator, 09/2013, s. 52-53, język polski. Plik:Polski Instalator.pdf
- Rynek Instalacyjny, 10/2013, s. 84-85, język polski.
Tekst źródłowy
Autor
Marcin Krzyżanowski, Menedżer d/s szkoleń, Rozwój produktów.
Trochę teorii
Przepisy europejskie oraz krajowe obligują inwestorów / projektantów / wykonawców do stosowania w instalacjach wodnych materiałów, armatury oraz rozwiązań redukujących ryzyko rozwoju bakterii groźnych dla zdrowia człowieka. Przyczyn rozwoju drobnoustrojów chorobotwórczych, w tym bakterii z rodziny Legionella, należy szukać między innymi w zbyt niskiej temperaturze ciepłej wody dostarczanej do punktów czerpalnych. Zgodnie z przepisami (1) nie powinna ona być niższa nić 55°C i nie wyższa niż 60°C. Utrzymanie takiego poziomu temperatur w instalacji hamuje rozwój bakterii Legnionella, a okresowy przegrzew w temp. 70°C powoduje ich ginięcie. Utrzymanie wymaganych parametrów wody w całej instalacji często nie jest możliwe z uwagi na występujące miejsca zastoju wody w odcinkach bezpośrednio zasilających odbiorniki. Występowaniu takich miejsc sprzyjają najczęściej stosowane w naszych realiach sposoby podejść do odbiorników trójnikowe (Rys.1) lub rozdzielaczowe (Rys.2).
Przepisy nakazują zapewnienie cyrkulacji ciepłej wody w obiegach, których pojemność wodna jest większa od 3 dm3. Przy najczęściej stosowanych średnicach podejść, oznacza to, że maksymalna sumaryczna długość odcinków rur, bez konieczności zapewnienia cyrkulacji wody może wynieść nawet 16 m (zależnie średnicy wewnętrznej rury podejścia). Wobec powyższego większość typowych instalacji w budynkach mieszkalnych, użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego z pionami od których biegnie rozprowadzenie do pomieszczeń, zapewnia cyrkulację jedynie w obrębie pionów.
Wykonawstwo
Coraz częściej w ofercie producentów systemów rurowych można spotkać specjalne kształtki trójnikowe do podłączeń odbiornikowych (Rys.3, Rys.4).
Ich użycie redukuje ilość i objętość miejsc zastoju wody. Ponadto zmniejsza się również ilość kształtek w podejściu, co ułatwia i przyspiesza montaż i w efekcie redukuje ryzyko awarii wskutek rozszczelnienia się połączenia rury z kształtką. Pobór wody w danym odbiorniku wymusza również przepływ przez pozostałe odbiorniki zlokalizowane bliżej pionu (Rys.5).
Niemniej nadal, w zależności od częstości i miejsca wystąpienia poboru wody, mogą tworzyć się strefy martwe. Optymalnym rozwiązaniem uzupełniającym powyższe, jest zapewnienie przepływu przez wszystkie odcinki podejścia poprzez stworzenie na instalacji pierścienia zasilanego z pionu (Rys.6).
Przy takim połączeniu instalacji, przepływ wystąpi w każdym odcinku podejścia w przypadku poboru wody z dowolnego odbiornika w ramach pierścienia. Dodatkową zaletą tego rozwiązania jest zmniejszenie wahań ciśnienia w podejściach powstających wskutek poboru wody z poszczególnych odbiorników.
Projektowanie
Narzędziem wspomagającym projektowanie instalacji z użyciem wymienionych w tym artykule rozwiązań jest program Instal-san (od wersji 4.13) w konfiguracjach z modułem T, autorstwa InstalSoft. Program umożliwia wykonanie pierścienia na rozprowadzeniu wody ciepłej i zimnej w obrębie podejść od pionów do odbiorników. Wykonanie schematu instalacji z podłączeniami trójnikowymi możliwe jest zarówno na rzutach jak i rozwinięciach. Dodatkowo dzięki nowej funkcji automatycznego podłączania odbiorników w systemie trójnikowym poprawne narysowanie połączeń stało się bardzo proste. Obliczenia instalacji pierścieniowej wykonywane są w oparciu o metodę Cross’a (3). W ramach obliczeń iteracyjnych pierścienia wyznaczany jest tzw. odbiornik rozcinający znajdujący się najbliżej punktu w którym strata ciśnienia przy przepływie z lewej i prawej strony pierścienia jest taka sama. Program wyznacza przepływy w obydwu gałęziach pierścienia oraz średnice podejść zgodnie z normą DIN 1988-300 (4), w oparciu m.in. o wymagane wypływy i ciśnienia w przyborach. Wyniki prezentowane są na rysunkach oraz w tabelach z trasami hydraulicznymi (Rys.7).
Program automatycznie specyfikuje również rury oraz kształtki wymagane przez strukturę instalacji. Warunkiem uzyskania w zestawieniu trójnikowych kształtek odbiornikowych jest ich obecność w katalogu danego producenta. Dostęp do opcji projektowania instalacji pierścieniowych możliwy jest w wersji pełnej oraz niektórych wersjach firmowych pakietu InstalSystem.
Wykaz literatury
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (DzU Nr 75, poz. 690 z późn. zm.).
- http://www.pl.wikipedia.org/.
- Cross, H. (November 1936). "Analysis of flow in networks of conduits or conductors.". Engineering Experiment Station. Bulletin No. 286.
- DIN 1988-300:2012-05. Technische Regeln für Trinkwasser-Installationen - Teil 300: Ermittlung der Rohrdurchmesser; Technische Regel des DVGW.